Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
FERİD PAŞA (Abdülhamid)
Geçen asrın aydın vezirlerinden; 1814 de İstanbul’da deri tüccarlarından Mustafa Efendi adında bir zâtın oğludur. 1828 - 1830 arasında kâtiblik ile Bâbıâliye girdi. Yazısı o kadar güzel idi ki pâdişaha arz edilen tezkireler ona yazdırıldı ve 1841 de devrin pâdişahı Sultan Abdülmecidin dikkatini çekdi, mâbeyin üçüncü kâtibliği ile saraya alındı, 1848 de ikinci kâtib, 1849 da da mâbeyin başkâtibi oldu. 1854 de Said Paşa’nın vâlilik fermanını götürme vazifesi ile Mısıra gönderildi ve İstanbul’a yeni Mısır vâlisi ile birlikde döndü. Kendisine aşırı güven ve muhabbet gösteren pâdişah ahvâli âlem üzerinde aydınlatması, o sırada sadırâzam bulunan Mustafa Reşid Paşa tarafından hoş görülmedi, bu ünlü vezirin kanaatince, hükûmet işleri hakkında pâdişaha, ancak sorumlu olan sadırâzam bilgi verebilirdi, bir saray başkâtibinin bu işlere karışması doğru değildi; Mustafa Reşid Paşanın ısrarlı isteği üzerine: “Ferid Efendi... seni benden ayırıyorlar” diyen Sultan Abdülmecid tarafından 1855 de mâbeyin başkâtipliğinden azledil, fakat nişan ve paşalık ile taltif edilerek Seraskerlik müsteşarlığına tâyin edildi. 1861 de Sultan Abdülazizin cülâsunun tezine müsteşarlık üzerinde kalmak üzere Masârifâtı Askeriye Nazırlığına tâyin 1863 de bir ramazan akşamı pâdişah Serasker Kapusuna iftara gelmişdi, mâiy...
⇓ Read more...
Geçen asrın aydın vezirlerinden; 1814 de İstanbul’da deri tüccarlarından Mustafa Efendi adında bir zâtın oğludur. 1828 - 1830 arasında kâtiblik ile Bâbıâliye girdi. Yazısı o kadar güzel idi ki pâdişaha arz edilen tezkireler ona yazdırıldı ve 1841 de devrin pâdişahı Sultan Abdülmecidin dikkatini çekdi, mâbeyin üçüncü kâtibliği ile saraya alındı, 1848 de ikinci kâtib, 1849 da da mâbeyin başkâtibi oldu. 1854 de Said Paşa’nın vâlilik fermanını götürme vazifesi ile Mısıra gönderildi ve İstanbul’a yeni Mısır vâlisi ile birlikde döndü. Kendisine aşırı güven ve muhabbet gösteren pâdişah ahvâli âlem üzerinde aydınlatması, o sırada sadırâzam bulunan Mustafa Reşid Paşa tarafından hoş görülmedi, bu ünlü vezirin kanaatince, hükûmet işleri hakkında pâdişaha, ancak sorumlu olan sadırâzam bilgi verebilirdi, bir saray başkâtibinin bu işlere karışması doğru değildi; Mustafa Reşid Paşanın ısrarlı isteği üzerine: “Ferid Efendi... seni benden ayırıyorlar” diyen Sultan Abdülmecid tarafından 1855 de mâbeyin başkâtipliğinden azledil, fakat nişan ve paşalık ile taltif edilerek Seraskerlik müsteşarlığına tâyin edildi. 1861 de Sultan Abdülazizin cülâsunun tezine müsteşarlık üzerinde kalmak üzere Masârifâtı Askeriye Nazırlığına tâyin 1863 de bir ramazan akşamı pâdişah Serasker Kapusuna iftara gelmişdi, mâiyeti erkânından Yaver Paşa, pâdişahın orada bulunmasından istifâde ile kaba bir dil ve tavırla maaş alamadıklarından şikâyetde bulundu ve maaşının ödenmesini istedi, Ferid Paşa: “Paşa... Paşa!.. Ben askerin yiyeceğini güçlükle temin ediyorum, para yok, def ol!” diye bağırarak Yaver Paşayı müsteşarlık makamından kovdu, kendisi de o anda her iki vazifesini terkederek ayrıldı. Aynı yıl içinde Meclisi Vâlâ âzâsı, Evkaafı Hümâyun nazırı, 1865 de tekrar Meclisi Vâlâ âzâsı oldu; 1866 da Âdile Sultanın kethüdâlığına tayin edildi, ikince defa Evkaf Hümâyun nazırı, 1868 de yeni kurulan Şûrâyı Devlete âza oldu. Sultan Aziz sadırâzam Âlî Paşaya sormadan Ferid Paşayı sadâret müsteşarlığına tâyin edince, Âlî Paşa da müsteşarlığı kaldırdı, Dahiliye Nazırlığını ihdas etti ve bu nâzırlığa de Şirvînzâde Rüşdi Paşayı tâyin ederek Ferid Paşayı açıkda bırakdı. Fakat 1869 da Divânı Ahkâmı Adliyede mahâkimi nızâmiye reisliğine tâyin edildi; 1871 de Vâlide Sultan (Pertevniyal Sultan) Kethüdâsı oldu, bu vazifesine ilÂveten Hazînei Hassa nâzırı ve az sonra da Mâbeyin Müşürü (Saray Maraşali) oldu; bu sûretle tamâmen saraya intisab etmiş oldu. Hükûmetde kısa bir zaman da Bahriye Nazırı vekilliği yapdı. 1875 de vefât etti ve Sultan Mahmud Türbesi haziresine defnedildi.
Gaayet dürüst, zeki, iş yapmasını bilir, edib bir zât idi. Sâdâret mektubculuğunda bulunmuş Lebib Efendinin kızı ile evlenmişdi. (B.: Lebib Efendi); yüksek mevkilerde bulunmuş İzzettin, Sadettin ve Şadan adında üç oğlu ve bir kızı olmuşdur; Damad Şerif Paşa kızının, asabiye mutahassıslarından Dr. İzzettin Şadan da en küçük oğlu Şadan beyin oğullarıdır.
Bir gün kâhyalığını yapdığı Pertevniyal Sultan ile hasbihalde bulunurken sözü Mahmud Nedim Paşanın sadırâzamlığına getirmiş, milletin sevmediği bir adamın padişah tarafından tutulmasını tenkid etmiş: Âhvâlin gidişini beğenmiyorum... maazallah pâdişahımızın tahtdan indirilmesine kadar varabilir...” demişdi. Harem ağaları anlatmışdır, Sultan Azizin tahtdan indirildiği gün, Dolmabağçe Sarayından Topkapusu Sarayına nakledilmek üzere kayığa binileceği sırada Pertevniyal Sultan: “Ferid Paşa... Ferid Paşa!.. başını kaldır da gör, dediğin oldu!..” diye bağırmışdı.
Abdülhamid Ferid Paşa
(Resim: S. Bozcalı)
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100860
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Sabiha Bozcalı
Description
Volume 10, pages 5676-5677
Note
Image: volume 10, page 5676
See Also Note
B.: Lebib Efendi
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.