Hicrî 1289 (M. 1872) yılında basılmış “Letâifi Elgaz” adlı müellifi meçhul bir bilmece risâlesinin bizdeki nüshasının 16 ve 17. sayfalarının çerçeve içinde bulunan methinin etrafına el ile yazılmış manzum ve mensur bir nota göre İstanbul’da fes kalıpcılığının mûcidi, İstanbul’un ilk fes kalıpcısı. Matbû olduğu halde nüshalarına ender rastlanan “Letâifi Elgaz”da bir beyitden on beyite kadar manzum olarak 172 bilmece vardır; bunların arasında “Top Fitili”, “Su Meleği = Deniz Kızı”, “Tatlı Limon”, “Bayram Beşiği”, “Misk Köpeği, Yaban Kaprisi”, “Hümâ Kuşu” gibi günlük hayat içinde akla gelmesi zor isimler bulunduğu halde “Fes” yokdur (B.: Letâifi Elgaz). Bundan ötürü olacakdır ki bu eserin bizdeki nüshasına “Fes” üzerine de bir bilmece ilâve edilmiş, onun altına da İstanbul’un ilk fes kalıpcısı Tokadlı Ferhad Ağanın hal tercemesi çetrefilce fakat şirin bir dille kaydedilmiştir; delikanlılık çağında gaayetle dilber olan bu zât hakkında bir de menzûme vardır: FES Ol nedir kim bir kırmızı çanakdır Nakşi Hüdâ bir kıllıya kapaktır “Duvarcı Ferhad Ağanın evâili ahvâli dildârımız olduğundan yakın ile mâlûmumuzdur. Gördüm bir dilrübâ civânı nevhat İsmi şerifidir Duvarcı Ferhad Bekâr uşağı ol şûhin vatan Vilâyeti Sivas Kazâyi Tokad Cebîni pâkine dökmüş kâkülün Hoşbûdur sünbüle nisbetle k...

Hicrî 1289 (M. 1872) yılında basılmış “Letâifi Elgaz” adlı müellifi meçhul bir bilmece risâlesinin bizdeki nüshasının 16 ve 17. sayfalarının çerçeve içinde bulunan methinin etrafına el ile yazılmış manzum ve mensur bir nota göre İstanbul’da fes kalıpcılığının mûcidi, İstanbul’un ilk fes kalıpcısı. Matbû olduğu halde nüshalarına ender rastlanan “Letâifi Elgaz”da bir beyitden on beyite kadar manzum olarak 172 bilmece vardır; bunların arasında “Top Fitili”, “Su Meleği = Deniz Kızı”, “Tatlı Limon”, “Bayram Beşiği”, “Misk Köpeği, Yaban Kaprisi”, “Hümâ Kuşu” gibi günlük hayat içinde akla gelmesi zor isimler bulunduğu halde “Fes” yokdur (B.: Letâifi Elgaz). Bundan ötürü olacakdır ki bu eserin bizdeki nüshasına “Fes” üzerine de bir bilmece ilâve edilmiş, onun altına da İstanbul’un ilk fes kalıpcısı Tokadlı Ferhad Ağanın hal tercemesi çetrefilce fakat şirin bir dille kaydedilmiştir; delikanlılık çağında gaayetle dilber olan bu zât hakkında bir de menzûme vardır: FES Ol nedir kim bir kırmızı çanakdır Nakşi Hüdâ bir kıllıya kapaktır “Duvarcı Ferhad Ağanın evâili ahvâli dildârımız olduğundan yakın ile mâlûmumuzdur. Gördüm bir dilrübâ civânı nevhat İsmi şerifidir Duvarcı Ferhad Bekâr uşağı ol şûhin vatan Vilâyeti Sivas Kazâyi Tokad Cebîni pâkine dökmüş kâkülün Hoşbûdur sünbüle nisbetle kat kat Samurkaş üstüne yıkmış dalfesi Bıçkını görende kalır mı tâkat Peşin bırakma ki bir gün bulursun Pâyini öpmeğe elbet ki fırsat Nedir tereddüdün kimdendir havfin Çeküb bir kenâra derdini anlat Âşıkı sâdıkın ararmış civan Garibdir elbet ki lâzımdır kanat Döşeği bir kuru hasırdır anın Vücud mu dayanır olsa da pûlâd Sırt çamaşır ister ayağı pabuç Boğazı tokluğa çalışır ırgad Hem gümüş topuklu ve hem altunbaş Gök zümrüd gözlüdür ol kaddi şimşâh Hattı Yâkut ile yazılmış anın Vechi enverinde hüsnüne berât Ol tîri müjgânın tâkı ebrûnin Reşk ider resmine musavvir Bihzâd Gerekdir efendim âguuşe çekmek Ol şehi âşıklar içre bir üstâd “Hanım ki şehri şehîri Üsküdar’da Çifte Büyük Hamamda karılar hamamcısı idi, bu duvarcı Ferhadın dâsitânı hüsnünü külhancı zimmîden duydukda ki Ferhad civan eyyâmı zemherîri şitâda erler hamamında yatur ve hamamcı ağanın akçe çıkarsun için ol garibe merhametinden destur alub soyunub dahi dellâklik idüb müşteri hizmetinde olur idi ki hanım ol civanı tamam aklına koymuş ve külhancı Andon dahi meyâneciliğin yapub çöp çatmışdır ve erler hamamına boğça geldikde bir hilâl noksanı yok cümle hedâyâ tamamdır sırmalı uçkura varınca ve oğlan heman istihmam ile âlâ çamaşur ve üstlük ve çakşır ve Tunus fesin dahi şâhin başına kondurub gayreti Ferhâdâne ile ve el hak yaraşur ol merdi meydâne şol eeçhile ki kâküllerin savurub topukların güm güm vurub konağa varub imam dahi akdi nikâh ile adı güzel Ferhad hanım koynuna gir yat deyüb hamamcı hanım murâdına ermişdir ki Duvarcı Ferhad sinni işrînden dûn (yaşı yirmiden küçük) mürâhik belki nevhat tâze, hanım dahi sittîini (altmışı) aşkın pâl3uze gerdan idi. İşte efendim İstanbulumuzda sarı maden dökme fes kalıbını îcâd ile fes kalıpcısı esnafının ilki belki pîri bu Duvarcı Ferhad Ağadır ki mâlum ola.”