Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
FENERBAĞÇE, FENERBAĞÇESİ DENİZ HAMAMLARI
Fenerbağçesi Yarımadasının güneyindeki körfezde kurulagelirdi. Hemen bütün ömrü dedesinin Göztepedeki kâşâne köşkünde geçmiş değerli yazar merhum Sermed Muhtar Alus, bu deniz hamamını hâtıralarına dayanarak şöyle anlatıyor:
“Mayıs sonlarında kurulmaya başlanırdı. İkisi de, şimendifer mevkiinden aşağı inilince oracıkta idi. Araları 50 metre kadar vardı. Sağdaki küçüğü kadınlarınki, büyükçesi erkeklerinki. Erkeklerinkinin ortasında, boylu boyunca tek kişilik kamaralar. Solda, bir koridor üstünde sıra ile localar. En nihayetteki iki loca oldukça genişce. Duvarlara nalıncı çivileri ile şuradan buradan kesilen mütbû resimler mıhlanmış: kuzulu köylü kızı; Boer muharebesine Bahriye neferi güzel yavuklusunun hayâlini gören kız; dört direkli yelkenli gemi; Buronya vapurunun bahri muhiti atlasîde batması.
“Gişede oturan palabıyık, yusyuvarlak ermeni, önünde pandispanya câmekânı, köşesinden hiç kımıldamaz; halbuki ortada, her tarafa seğirten Hamamcı Karabet, inadına bir sâniye yerinde durmaz, dört tarafa koşar, faal, çenebaz, alaycı bir Samatya balıkcısı idi.
“Kadınlar hamamında da uzun boylu, deveye benzeyen, herkesle senli benli Hacı ismindeki ermeni biletçi ile Takuk Hanım dedikleri natır bozuntusu vardı. Sabahları hamamlara oldukça müşteri gelir, ikindiden sonraları ise rağbetkârlar dah...
⇓ Read more...
Fenerbağçesi Yarımadasının güneyindeki körfezde kurulagelirdi. Hemen bütün ömrü dedesinin Göztepedeki kâşâne köşkünde geçmiş değerli yazar merhum Sermed Muhtar Alus, bu deniz hamamını hâtıralarına dayanarak şöyle anlatıyor:
“Mayıs sonlarında kurulmaya başlanırdı. İkisi de, şimendifer mevkiinden aşağı inilince oracıkta idi. Araları 50 metre kadar vardı. Sağdaki küçüğü kadınlarınki, büyükçesi erkeklerinki. Erkeklerinkinin ortasında, boylu boyunca tek kişilik kamaralar. Solda, bir koridor üstünde sıra ile localar. En nihayetteki iki loca oldukça genişce. Duvarlara nalıncı çivileri ile şuradan buradan kesilen mütbû resimler mıhlanmış: kuzulu köylü kızı; Boer muharebesine Bahriye neferi güzel yavuklusunun hayâlini gören kız; dört direkli yelkenli gemi; Buronya vapurunun bahri muhiti atlasîde batması.
“Gişede oturan palabıyık, yusyuvarlak ermeni, önünde pandispanya câmekânı, köşesinden hiç kımıldamaz; halbuki ortada, her tarafa seğirten Hamamcı Karabet, inadına bir sâniye yerinde durmaz, dört tarafa koşar, faal, çenebaz, alaycı bir Samatya balıkcısı idi.
“Kadınlar hamamında da uzun boylu, deveye benzeyen, herkesle senli benli Hacı ismindeki ermeni biletçi ile Takuk Hanım dedikleri natır bozuntusu vardı. Sabahları hamamlara oldukça müşteri gelir, ikindiden sonraları ise rağbetkârlar daha çoğalırdı.
“İğne atsan yere düşmiyecek zaman pazar günleri idi. Galatasaray Sultanîsinin meşhur jimnastik muallimi Fâik Bey bu deniz hamamının gediklileirndendi. Gençlere pir aşkına atlama dersleri verirdi” (S. M. Alus).
Zamanımızda Fenerbağçesinde yalnız kadınlar için bir deniz hamamı vardır; Fenerbağçesi plâjına eklenmişdir; 1967 ağustosunda Hürriyet Gazetesinde İstanbul deniz hamamları hakkında çıkmış bir yazıda zamanımızın bu deniz hamamı için şunlar söylenmişdir:
“Fenerbağçe Deniz Hamamının yirmi yıllık emekdar bakıcısı Vartoş Bacı:
— Mini etekli hanımların plâj yerine bu hamama gelmelerine şaşıyorum... dedi.
“Bu deniz hamamını yıllardan beri işleten plâj sahibi Oktay Arslan da:
— Men modern görünüşlü hanımların deniz hamamından girmelerinin sebebi, geleneğe bağlılıkdan ziyâde, plâja gelen hanımların kıyâfetlerini tecessüsdür... demişdir...
“Çok uzak yerlerden, meselâ Boğaziçinde Sarıyerden kalkıp Moda, Bostancı yahud Fenerbağçe deniz hamamlarına gelen hanımlar vardır...” (B.: Deniz Hamamları; cild 8, sayfa 4438).
1970 de bu kadınlar deniz hamamının giriş ücreti 200 kuruş idi. Hamamın kurulduğu sâha 400 metrekarelik bir yerdir, plâjın doğusundadır.
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100748
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, page 5625
See Also Note
B.: Deniz Hamamları; cild 8, sayfa 4438
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.