Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
FEHİM (Ahmed Münif)
Çağdaş Türk basınının büyük kıymet ve şöhretlerinden; ressam, illüstratör ve dekoratör; mecmualarda, günlük gazetelerde ve kitab yayınlarında çok büyük emeği geçmiş bir sanatkâr. 1899 da İstanbulda doğdu, ünlü aktör Ahmed Fehim Efendinin oğludur (B.: Ahmed feihm Efendi, cild 1, sayfa 365), annesinin adı Hatice hanımdır. Üsküdar İbtidâîsinde ve Üsküdar Sultânîsinde okudu, kısa bir müddet de ressam ve karikatürist Cemil Beyin (Cem) müdürlüğü zamanında Çallı ibrahimin atöliyesinde Sanayii Nefîse Mektebinde (Güzel Sanatlar Akademisine) devam etti. Dedesi Şeyh Abdülkadir Efendi şâir ve hattat, babası Ahmed Fehim Efendi Türk Tiyatrosunda yeni bir devrin öncülerindendi, güzel yazı yazar, resim yapardı; ressam Cevad, ressam Sami Yetik ve ressam Hoca Ali Fiza Beyler, pek çok fikir ve sanat adamı arasında evlerinin sık gelen dostları arasında idi, aslında Münif Fehime baba evi akademi oldu ve sanat atmosferi içinde henüz 12 yaşında iken meslek hayatına atıldı, yıllarca Ahmed Fehim Efendinin sahnesine çıkdığı tiyatroların afişlerini ve sahne dekorlarını yapdı ki o zamanların en güzel eserleridir.
Birinci Dünya Harbinde askerliğini Harbiye Nezâretinde Ordu Sinemasında geçirdi. Harb sonunda o sinemanın makina ve sâir levâzımı harb mâlûlleri yararına devredilmişdi; terhis edilmiş olan Münif Fe...
⇓ Read more...
Çağdaş Türk basınının büyük kıymet ve şöhretlerinden; ressam, illüstratör ve dekoratör; mecmualarda, günlük gazetelerde ve kitab yayınlarında çok büyük emeği geçmiş bir sanatkâr. 1899 da İstanbulda doğdu, ünlü aktör Ahmed Fehim Efendinin oğludur (B.: Ahmed feihm Efendi, cild 1, sayfa 365), annesinin adı Hatice hanımdır. Üsküdar İbtidâîsinde ve Üsküdar Sultânîsinde okudu, kısa bir müddet de ressam ve karikatürist Cemil Beyin (Cem) müdürlüğü zamanında Çallı ibrahimin atöliyesinde Sanayii Nefîse Mektebinde (Güzel Sanatlar Akademisine) devam etti. Dedesi Şeyh Abdülkadir Efendi şâir ve hattat, babası Ahmed Fehim Efendi Türk Tiyatrosunda yeni bir devrin öncülerindendi, güzel yazı yazar, resim yapardı; ressam Cevad, ressam Sami Yetik ve ressam Hoca Ali Fiza Beyler, pek çok fikir ve sanat adamı arasında evlerinin sık gelen dostları arasında idi, aslında Münif Fehime baba evi akademi oldu ve sanat atmosferi içinde henüz 12 yaşında iken meslek hayatına atıldı, yıllarca Ahmed Fehim Efendinin sahnesine çıkdığı tiyatroların afişlerini ve sahne dekorlarını yapdı ki o zamanların en güzel eserleridir.
Birinci Dünya Harbinde askerliğini Harbiye Nezâretinde Ordu Sinemasında geçirdi. Harb sonunda o sinemanın makina ve sâir levâzımı harb mâlûlleri yararına devredilmişdi; terhis edilmiş olan Münif Fehim de sinemada çalışma teklifi aldı. O zamanın imkanları içinde ve babası Ahmed Fehim Efendinin rejisörlüğünde iki yerli film yapıldı, biri Yusuf Ziya Ortaç’ın “Binnaz”ı, diğeri de Hüseyin Rahmi Gürpınarın “Mürebbiyesi”; bu iki filmin de dekor, kostüm, makyaj ve senaryolarını Münif Fehim hazırladı (B.: Binnaz, cild 5, sayfa 2799).
Basına 1921 de Celâl Nuri Beyin “İleri” gazetesinde, gazetenin yazı işleri İlhâmî Safâ Beyin ısrarlı davetiyle ve o gazeteden ayrılmış olan ressam Nâmık İsmail Beyin yerine ressam olarak intisab etti ve böylece başlayan asıl meslek hayatı zamanımıza kadar sürdü geldi. Fakat bir gazete ressamı olarak, tek bir eser için de olsa, ilk çalışması büyük harbin ilk yıllarında, 1914 de, İstanbulda çıkan “Osmânişer Loyd” isimli Almanca günlük gazete olmuşdur; bu Almanca gazetede tefrika edilen Leyla Hanımın (B.: Sazı, Leylâ) Saray Hayatı üzerine hâtıralarını resimlendirmişdi. Yine o harb yılları içinde Subhi Kadri ve Selâmi İzzetin çıkardıkları Fağfur isimli edebî mecmuasıyla resimler yapmışdı. Böylece sanatkârın basın hayatı altmışıncı yılını aşmış bulunmaktadır.
Ressam ve illüstratör Münif Fehim elli yıllık basın hayatında İleri, İkdam, Vakit, Son Posta, Aydede, Akbaba, Yedigün, Yirminci Asır gazete ve mecmualarında çalışmış; bir ara Reşad Nuri Güntekin, İbnürrefik Ahmed Nureddin ve Mahmud Yesârî ile birlikte “Kelebek” adı ile edebî bir mizah mecmuası çıkarmışdır. Yaptığı güzel kitab kapak resimleri ve resimlendirdiği kitablar sayılamayacak kadar çokdur. Bir gazete ve kitab ressamı olarak mesleğine o kadar bağlanmış bir sanatkârdır ki bir klişeci ve matbaa makinisti kadar da işten anlar, yaptığı resimlerde o imkânlara göre çalışır.
Bir yağlıboya ressamı olarak ölmez hâtırası, İstanbul Gazeteciler Cemiyetinin şeref galerisine yapdığı ünlü Türk gazetecilerinin portreleridir kanısındayız.
Aydede ve Akbaba gazetelerinde “Eski Şiirlerin Medlûlleri” adı altında yapdığı resimler basınımıza yepyeni bir şirinlik getirmiş, çok çok rağbet görmüş, tanınmış imzâlarla aynı yoldan gitmek isteyen sanatkârlar olmuş, fakat hiçbiri Münif Fehimin o vâdideki zarâfetini gösterememişdir. Sedad Simavi’nin Yedigün yayınları arasında “Şiir Bağçesi” isimli kitab, sanatkârın o resimlerinden bir kısmının yeniden çizilerek bir arada toplanmışıdır.
Tarihî konuları, bilhassa yakın geçmişin İstanbul Hayatını resimlendirmede bir üstâd bilinmişdir. Resimlerini bir süre “Ahmed Münif” diye imzalamış, soyadı kanunu çıktığında “Özarman” soy adını almış ise de hiç kullanmamış, imzasını baba adına nisbetle “Münif Fehim” diye atmaya başlamıştır.
Birkaç sergi açmış amatör usta fotografcıdır. Bağçe işlerine ve bilhassa gülcülüğe meraklıdır, parfümeri sanatından anlar. Çok genç yaşlarından başlayarak yıllarca yaprak sigarası içmişdir, öylesine ki başkaları ki başkaları tarafından çizilen karikatürlerinde dudaklarında bir yaprak sigarası unutulmamışdır. Sonra pipo içmiş bir müddet sonra da, sayısını çok azaltarak tekrar eski tiryâkiliğine dönmüştür.
Fransızca bilir, evlidir, zevcesinin adı Refikadır, adı gibi asil hayat arkadaşı olmuşdur, çocukları yoktur.
Bu satırların yazıldığı sırada, 1970, Esentepede Gazeteciler Mahallesindeki evinde âdetâ inzivâya çekilmiş bulunuyordu.
Münif Fehim
(Resim: Kendi çizgisi)
Eski şiirleri resimlendirirek basın ressamlığında bir çığır açmış olan sanatkârın o resimlerinden biri:
Şîrler pençei kabrimde olurken lerzan
Beni bir gözleri âûye zebûn etti Felek
Yavuz Sultan Selim
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100705
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, pages 5600-5601
Note
Image: volume 10, pages 5600, 5601
See Also Note
B.: Ahmed feihm Efendi, cild 1, sayfa 365; B.: Binnaz, cild 5, sayfa 2799; B.: Sazı, Leylâ
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.