Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
FÂİK (Terzi)
Geçen asır ortalarında yaşamış, işlediği dükkân Fâtihde Malta Çarşısında bir terzi olub nevcivanlık çağında güzelliği dillere destan olmuş ve devrinin büyük halk şâiri Erzurumlu Emrah tarafından şu manzûme ile övülmüşdür:
Sevdi gönül bir püseri
Sanatı terzi güzeli
Hüsnünün bir muhtasarı
Şerh iderek söylemeli.
Malta’nın Fâik’ini
Sohbetinin lâyıkını
Ben gibi bir âşıkını
Eylemiş aşkıyla deli
Tutuldu dilim diline
Gözleri memlû seline
Perçeminin bir teline
Destei reyhan demeli.
Süslüce püsküllü fesi
Görmeden oldum sevesi
Sîmü zerre çok hevesi
Bilmem anı nişlemeli.
Mâiliyim mâh cebîne
Durma sarıl gabgabine
İçliğinin her cebine
Dökmeli altın kümeli
Bu işi kanun idelim
Gönlünü memnun idelim
İğneden altı idelim
İncinmesin nâzik eli
Şehr içre süslü gezer
Âşıkının bağrın ezer
İğnesi hem yüksüğü zer
Goncesi sîm işlemeli.
Ülfet ider tâze ile
Aynalı yelpâze ile
Bir gümüş endâze ile
Ölçelim ol ince beli.
Dikse dikiş nâz iderek
Hem nutanıp şâz iderek
Söyledi cânım diyerek
Yiyesim geldi o dili.
Yokdur işinin kötüsü
Yüzünün ağı ütüsü
Nâzenin misk kokusu
Nâzenîn olmuş ezelî.
Ruhleri gül penbe beden
Nâzü edâ hokka dehen
Beş mecidiye verüben
Bir öpücük istemeli
Sofrasına kim ki banar
Nârine elbet te yanar
Bûse ile dil mi kanar
Âğuuşunu dişlemeli.
Meclisine gelmez ise
Şevka irüb gülmez is...
⇓ Read more...
Geçen asır ortalarında yaşamış, işlediği dükkân Fâtihde Malta Çarşısında bir terzi olub nevcivanlık çağında güzelliği dillere destan olmuş ve devrinin büyük halk şâiri Erzurumlu Emrah tarafından şu manzûme ile övülmüşdür:
Sevdi gönül bir püseri
Sanatı terzi güzeli
Hüsnünün bir muhtasarı
Şerh iderek söylemeli.
Malta’nın Fâik’ini
Sohbetinin lâyıkını
Ben gibi bir âşıkını
Eylemiş aşkıyla deli
Tutuldu dilim diline
Gözleri memlû seline
Perçeminin bir teline
Destei reyhan demeli.
Süslüce püsküllü fesi
Görmeden oldum sevesi
Sîmü zerre çok hevesi
Bilmem anı nişlemeli.
Mâiliyim mâh cebîne
Durma sarıl gabgabine
İçliğinin her cebine
Dökmeli altın kümeli
Bu işi kanun idelim
Gönlünü memnun idelim
İğneden altı idelim
İncinmesin nâzik eli
Şehr içre süslü gezer
Âşıkının bağrın ezer
İğnesi hem yüksüğü zer
Goncesi sîm işlemeli.
Ülfet ider tâze ile
Aynalı yelpâze ile
Bir gümüş endâze ile
Ölçelim ol ince beli.
Dikse dikiş nâz iderek
Hem nutanıp şâz iderek
Söyledi cânım diyerek
Yiyesim geldi o dili.
Yokdur işinin kötüsü
Yüzünün ağı ütüsü
Nâzenin misk kokusu
Nâzenîn olmuş ezelî.
Ruhleri gül penbe beden
Nâzü edâ hokka dehen
Beş mecidiye verüben
Bir öpücük istemeli
Sofrasına kim ki banar
Nârine elbet te yanar
Bûse ile dil mi kanar
Âğuuşunu dişlemeli.
Meclisine gelmez ise
Şevka irüb gülmez ise
Doğruca söylemez ise
Bak o zaman şişlemeli.
Söz olmaz onun sözüne
Kaşları şehlâ gözüne
Hâsılı dünyâ yüzüne
Gelmemiş aslaa bedeli.
Mâderinin nesli perî
Lâ’li Bedehşan güheri
Gaalibâ anın pederi
Hûri ve gilman dimeli.
İsmini anın diyemem
Çekmeye gam gussa elem
Üçyüz öte düşdü kalem
Ebcedi harfin temeli
Şâirin son kıt’ada “ismini söyleyemem” demesi, halk şâirlerinde çok sık rastlanan avâmî nüktedanlıkdır, şöyle ki, Emrah, manzûmesinin ikinci kıt’asında açıkça yazdığı “Fâik” adını, son kıt’ada gûyâ “üstün” anlamında kullandığını söylemektedir.
Emrah’ın bu manzûmesi İstanbulda sür’atle yayılmış ve ona nazîre, hatta taklid yollu bir ikincisi yazılmış ve gaayet tatlı nağmelerle bestelenmişdir:
Sevdi gönül bir püseri
San’atı terzi güzeli
Kâkülün kesen berberi
Sırmadan etmiş her teli
Neylemelu nişlemeli
Bu kışı da burda kışlamalı.
Derdi dili şerh idemem
Güzelim sevdim diyemem
Koyub ağyâra gidemem
Bir kez öpsem nazlı eli
Ağlamalı sızlamalı
Bu yazı da burda yazlamalı.
Bülbül olur gelse dile
Pâyine yüz göz sürile
Bir gümüş endâze ile
Ölçmeli ol nazlı beli
Neylemeli nişlemeli
Bu kışı da burda kışlamalı.
Şûhâne yıkmış dalfesi
Bin güzelin bir dânesi
Aşkbazlıkda var hevesi
Yâr olarak peylemeli
Ağlamalı sızlamalı
Bu yazı da burda yazlamalı.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100518
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, pages 5489-5490
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.