Eyyubda son yıllara kadar yedi umumî vakıf kütübhânesi vardı; bu yedi kütübhânede 3529 yazma ve 1565 basma kitab olarak 5094 kitab bulunuyordu; kurucularının isimleri ile şunlardır: Yazma Basma Hacı Beşir Aga 191 6 Esma Sultan 554 32 Hasan Hüsnü Paşa 1052 416 Hasan Hüsnü Paşa 380 500 Hüsrev Paşa 714 445 Hz. Hâlid 191 73 Mihrişah Sultan 447 93 Müstakil binâlarda kurulmuş olan bu kütübhâneler, memur kadrolarında tasarruf kasdı ile önce Bostan İskelesindeki Hüsrev Paşa Kütübhânesinde toplandılar; sonra, Eyyubun şehir asıl ilim ve fikir faaliyeti merkezine uzaklığı dolayısiyle yazmalar, nâdir basma kitablar Süleymaniye kütübhânesine nakledildi. Husrev Paşa Kütübhanesi Eyyubda yine bir umumî kütübhâne olarak açık; binası çok güzel olan Esma Sultan Kütübhânesi depo olmuştur; Mihrişah Sultan Kütübhânesi de boş duruyordu. Ahmed AĞIN