Tanzimatdan önceki devirde İstanbul “Kadılık” unvânı ile dört kazâî ve idârî bölgeye ayrılmış idi: 1 — İstanbul Kadılığı (Büyük şehrin Bizansdan kalmış kale duvarları ile çevrilmiş ana gövdesi). 2 — Eyyub Kadılığı (Şehrin, Yedikule ile Ayvansaray arasında uzanan kale duvarları dışında kalmış Silivriye, Çatalcaya kadar uzanan bölgesi); 3 — Galata Kadılığı (Şehrin Galata Beyoğlu, Boğazın boydan boya Rumeli yakası ile Kırkkilise - Kırklareli sınırına kadar uzanan bir bölgesi); 4 — Üsküdar Kadılığı (Boğazın Anadolu yakası ile Gebzeye kadar bütün Anadolu bölgesi). Medreseden yetişmiş, ilmiye sınıfına mensub Kadı Efendiler, bu bölgelerin hem en büyük adlî âmiri, hâkimi, hem de idârî ve beledî âmiri, bir nevi kaymakamı ve belediye reisi idiler (B. Kadı, İstanbulun Dört Kadısı). XVII. Asırda yaşamış büyük muharrir Evliyâ Çelebi Eyyub Kadılığı için şunları yazıyor: “Fâtih Sultan Mehmed Kanunu üzere yevmiye 500 akçelik kadılıkdır. 700 parça köye hükmü geçer, 26 nâhiyede nâibi vardır (B.: Nâib, Kadı Nâibleri); adâlet ile senevî 10.000 kuruş hâsılatı olur.” Eyyub Kadılığına “Havâsı Refîa Kadılığı da denilirdi (B.: Eyyub, Eyyubsultan). Ahmed AĞIN