Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
EYLÜL AYI
Milâdî takvimde yılın dokuzuncu ayı, sonbahar bevsiminin ilk ayı; 30 gündür; güneş bu ayın başında 5,24 de doğar, 18,43 de batar, sonunda da 5,53 de doğar 17,54 de batar; ayın sonunda gün 1 saat 18 dakika kısalmış olur.
İstanbul ikliminde bu ayda vücudun soğuktan korunmasına kıştan ziyaâe dikkat etmelidir. Sabahları ekseriya sis ve rutûbet çokdur.
Bağ bozumuna devam olunur; sirke yapılır, pekmez kaynatılır. Bu ayda meyva bahçelerinin işi çok olur; şeftâli, kayısı, erik, bâdem çekirdekleri çimlendirilmek üzere ıslak kum içine dikilir, sabah akşam sulanır. Dikilecek ağaçlar için çukurlar açılır; güllere göz aşısı yapılır; portakal ve limon saksılarının toprağı değiştirilir.
Maydanoz, tere, dereotu, roka, turp ve geç yetişen salatalar ekilir. Beyazlandırılmak istenen kerevizler samanla örtülür; çelik fidanları hususi yasdıklara dikilir; meyve ağaçlarına göz aşısı yapılır; fidelikler çapalanır. Temmuzda ekilmiş lahana ve pırasa tohumları fideleşmiş olur, çıkarılıp tarlalara nakledilir. Bu ayda ekilen bakla ve bezelye nisanda mahsul verir. Ispanak seyrekleşir. Diş sarmısak ve arpacık soğan ekilir.
Güllerden çelik, karanfillerden daldırma yapılır. Gül çelikleri için yapılan yastıkların üstünü karar yükseklikte camla örterek kışdan korumalıdır, açık havalarda havalandırmak, icâb ederse ...
⇓ Devamını okuyunuz...
Milâdî takvimde yılın dokuzuncu ayı, sonbahar bevsiminin ilk ayı; 30 gündür; güneş bu ayın başında 5,24 de doğar, 18,43 de batar, sonunda da 5,53 de doğar 17,54 de batar; ayın sonunda gün 1 saat 18 dakika kısalmış olur.
İstanbul ikliminde bu ayda vücudun soğuktan korunmasına kıştan ziyaâe dikkat etmelidir. Sabahları ekseriya sis ve rutûbet çokdur.
Bağ bozumuna devam olunur; sirke yapılır, pekmez kaynatılır. Bu ayda meyva bahçelerinin işi çok olur; şeftâli, kayısı, erik, bâdem çekirdekleri çimlendirilmek üzere ıslak kum içine dikilir, sabah akşam sulanır. Dikilecek ağaçlar için çukurlar açılır; güllere göz aşısı yapılır; portakal ve limon saksılarının toprağı değiştirilir.
Maydanoz, tere, dereotu, roka, turp ve geç yetişen salatalar ekilir. Beyazlandırılmak istenen kerevizler samanla örtülür; çelik fidanları hususi yasdıklara dikilir; meyve ağaçlarına göz aşısı yapılır; fidelikler çapalanır. Temmuzda ekilmiş lahana ve pırasa tohumları fideleşmiş olur, çıkarılıp tarlalara nakledilir. Bu ayda ekilen bakla ve bezelye nisanda mahsul verir. Ispanak seyrekleşir. Diş sarmısak ve arpacık soğan ekilir.
Güllerden çelik, karanfillerden daldırma yapılır. Gül çelikleri için yapılan yastıkların üstünü karar yükseklikte camla örterek kışdan korumalıdır, açık havalarda havalandırmak, icâb ederse şerbet vermeli; funda toprağı ile keçi gübresi en muvâfıkdır. Şakaayikler kökten ayrılarak çoğaltılır. Çiçek soğanları saksılara konulur.
Barbunya, tekir balıklarının tam yenecek zamanıdır; lüferin irisi kofananın en lezzetli zamanıdır. İstavrit, izmarit lezzetlidir. Kılıcın ve Kefalın da en lezzetli devridir; kılıcı bilhassa defne yaprağı ile şiş kebabı yapmalıdır.
Eskiden eylülün 8. günü Göksuda üç gün süren bir panayır kurulurdu.
Tevfik Fikretin Rübâb Şikeste’sinde “Âvengi Şühur” (Aylarının hevengi) isimli manzûmenin yedinci parçası İstanbul ikliminin Eylül Ayı tasviridir :
Ne zaman zerdü muhtazır eylül
İtse giryan bulutlarıyla hulûl
Ağlatır yâdımı bu şiiri melûl,
Ben bu teşbîhi zârı pek severim:
“Bir kızın hîni irtihâlinde
Dolaşan handeyi cemâlinde
Andırır hâleti zevâlinde...
Âh ben sohbahârı pek severim!”
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM100403
Tema
Diğer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 10, sayfalar 5437-5438
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.