İçinde uzunca bir müddet oturmak üzere oda oda ve döşeli olarak kiraya verilen evler; İstanbulda ilk pansiyonlar XVI. Yüzyılda Galatada açılmış, işletenler Galata frenk ve rumları, kirâcıları da istisnâsız Avrupalı seyyahlar ve tüccarlar olmuşdur. Geçen asır sonlarında Galata ve Beyoğlunda pansiyonculuk hayli gelişmiş; bilhassa tiyatro ve gazinolarda bir mevsim veya daha uzun süre çalışmak için Avruplı san’atkârlar, aktörler, aktristler, şantör ve şantözler, dansör ve dansözler, canbazlar, hokkabazlar pansiyonu otellere tercih etmişlerdir. Pansiyon işletenlerin çoğunluğu Beyoğlu ve Galata frenklerinin, onlardan da bilhassa kadınların elinde idi, çoğu da kocası İstanbulda ölmüş dul Fransız, İtalyan, Polonyalı, Avusturyalı kadınlardı. Bir kısmı da gönlü tâze kalmış, pansiyon uşağı adı altında oynaş besleyen edebli yosmalardandı. O gibiler kirâcılarının misâfirleri ile de pek meşgul olmazlar, işi rezâlete dökmemek şartı ile muhabbetli buluşmalara göz yumarlardı. Pansiyoncuların hiç birisi evin asıl sâhibi değildi; evin sahibinden evin tümünü kiralar, her odasını yarı yatak odası, yarı salon olarak döşer, yahud iki odalık bir dâire yapar ve ayrı ayrı kiraya verirdi; kirâ ücretleri de en az üç aylık peşin olarak alınırdı. Pansiyon kisvesi altında Randevu Evleri de vardır. Hattâ bâzı p...

İçinde uzunca bir müddet oturmak üzere oda oda ve döşeli olarak kiraya verilen evler; İstanbulda ilk pansiyonlar XVI. Yüzyılda Galatada açılmış, işletenler Galata frenk ve rumları, kirâcıları da istisnâsız Avrupalı seyyahlar ve tüccarlar olmuşdur. Geçen asır sonlarında Galata ve Beyoğlunda pansiyonculuk hayli gelişmiş; bilhassa tiyatro ve gazinolarda bir mevsim veya daha uzun süre çalışmak için Avruplı san’atkârlar, aktörler, aktristler, şantör ve şantözler, dansör ve dansözler, canbazlar, hokkabazlar pansiyonu otellere tercih etmişlerdir. Pansiyon işletenlerin çoğunluğu Beyoğlu ve Galata frenklerinin, onlardan da bilhassa kadınların elinde idi, çoğu da kocası İstanbulda ölmüş dul Fransız, İtalyan, Polonyalı, Avusturyalı kadınlardı. Bir kısmı da gönlü tâze kalmış, pansiyon uşağı adı altında oynaş besleyen edebli yosmalardandı. O gibiler kirâcılarının misâfirleri ile de pek meşgul olmazlar, işi rezâlete dökmemek şartı ile muhabbetli buluşmalara göz yumarlardı. Pansiyoncuların hiç birisi evin asıl sâhibi değildi; evin sahibinden evin tümünü kiralar, her odasını yarı yatak odası, yarı salon olarak döşer, yahud iki odalık bir dâire yapar ve ayrı ayrı kiraya verirdi; kirâ ücretleri de en az üç aylık peşin olarak alınırdı. Pansiyon kisvesi altında Randevu Evleri de vardır. Hattâ bâzı pansiyoncular, kirâcıları fâhişe güruhundan seçilerek âdetâ umumhâne işletirlerdi; bu gibilerin bir kısmı da kötü rum gencleri kirâcılarla sapık münâsebetlere açılmış evlerdi. İstanbula kötü maksadlarla gelmiş karanlık kişiler, meselâ ihtilâlciler anarşistler, casuslar da pansiyonları otellere tercih ederlerdi; mesela İkinci Sultan Hamide karşı Yıldız Suikasdini hazırlamış ermeni anarşistler o kabildendir (B.: Yıldız Suikasti). Pansiyonlarda ahlâk zabıtası baskınları, siyasî yönden zabıta araştırmaları, cinâyetler olmuşdur (B.: Derviş Sokağı Cinayeti, cild 8, sayfa 4512). Geçen asrın ikinci yarısı ile asrımız başında yaşamış kalender halk şairi Üsküdarlı Âşık Râzi Galata üstünde Kuledibinde bir İtalyan madamın pansiyonunu şöyle anlatıyor: Yüksekkaldırımdan çıkdık yukarı Kuledibindedir çöp çatan karı Refîkim şıkırdım İstavrodur ki Mühmel şahların o canlar yakarı Adamı çileden çıkaranların Türlü işve cilve nazla bakarı Pansiyoncu mâhud Madam Maringo Üç odayla düzmüş irad akarı Urum dilberânı kalmopediler Kapatan karının çokdur çıkarı Doğru söz budur ki hotelden emin Tertemiz yokdur hiç akar kokarı