EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
10. Cilt: Eri-Fır
ETEKLİK
“Belden aşağı giyilen ruba, fistan, tennûre” (Şemseddin Sâmi, Kaamûsu Türki). Belden aşağı bir yârım entâridir diyebiliriz. Bir kadın esvabıdır ve etekliğin kadınlarımız tarafından yaygın şekilde giyilmeye başlaması, Tanzîmât Devrinden sonradır; ve alafrangalık yolunda yüksek tabakaya mensup âilelerin kadınları tarafından rağbet görmüştür. Bir kadın giyim şeyi olan eteklik, tuvaleti belden yukarı giyilen bir bluz ile tamamlamışdır; ve Tanzîmâtdan zamanımıza kadar etekliğin türlü kesimleri olmuşdur. Bu kesimlerin en önemli husûsiyetleri de uzunluk ve kısalık modalarıdır, topuklara kadar inmiş, baldır hizâsına çıkmış, diz kapağına, hattâ diz kapağının da üstüne kadar kısalmışdır; kırmalıları olmuş, çan şekline benzeyenleri olmuşdur. Tanzîmâtdan önce eteklik erkekler tarafından “tennure” adı ile mevlevî dervişlerince semâ esnasında giyilmiştir (Bakınız: Tennûre). Yine o eski devirde köçek oğlanlar da, rakıslarına ayrı bir câzibe, âhenk verdiği için eteklik giymişlerdir. XVII. Yüzyılın ünlü yazarı Evliyâ Çelebi İstanbulun oyuncu kollarının köçeklerinden bahsederken: “... her biri şîb ve zerbaf etekliklerini kuşanıp meydânı muhabbetde rakıs ve cevelân ettiklerinde gören üftâdeler hayran olur...” diyor. Aşağıdaki beyit şâir Beliğ’indir; Giyüb bir al eteklik hâleden meydâne azmetti Sem...
⇓ Devamını okuyunuz...
“Belden aşağı giyilen ruba, fistan, tennûre” (Şemseddin Sâmi, Kaamûsu Türki). Belden aşağı bir yârım entâridir diyebiliriz. Bir kadın esvabıdır ve etekliğin kadınlarımız tarafından yaygın şekilde giyilmeye başlaması, Tanzîmât Devrinden sonradır; ve alafrangalık yolunda yüksek tabakaya mensup âilelerin kadınları tarafından rağbet görmüştür. Bir kadın giyim şeyi olan eteklik, tuvaleti belden yukarı giyilen bir bluz ile tamamlamışdır; ve Tanzîmâtdan zamanımıza kadar etekliğin türlü kesimleri olmuşdur. Bu kesimlerin en önemli husûsiyetleri de uzunluk ve kısalık modalarıdır, topuklara kadar inmiş, baldır hizâsına çıkmış, diz kapağına, hattâ diz kapağının da üstüne kadar kısalmışdır; kırmalıları olmuş, çan şekline benzeyenleri olmuşdur. Tanzîmâtdan önce eteklik erkekler tarafından “tennure” adı ile mevlevî dervişlerince semâ esnasında giyilmiştir (Bakınız: Tennûre). Yine o eski devirde köçek oğlanlar da, rakıslarına ayrı bir câzibe, âhenk verdiği için eteklik giymişlerdir. XVII. Yüzyılın ünlü yazarı Evliyâ Çelebi İstanbulun oyuncu kollarının köçeklerinden bahsederken: “... her biri şîb ve zerbaf etekliklerini kuşanıp meydânı muhabbetde rakıs ve cevelân ettiklerinde gören üftâdeler hayran olur...” diyor. Aşağıdaki beyit şâir Beliğ’indir; Giyüb bir al eteklik hâleden meydâne azmetti Semâda mevlevî âyinini tasvir eder mehtab Şu beyitler de Nedîmin bir gazelindendir: Dili raksâver ider sabr idemem mâ haseli Yüreğim oynadı gördükde o çengi güzeli Al eteklik olalı cûyi murâd üzre habab Ber hevâ itti dili nağmei desten yeleli
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM100310
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 10, sayfa 5387
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK