Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
"ESKİ İSTANBUL YAŞAYIŞI"
Müsâhibzâde Celâl'in (B.: Müsâhibzâde, Celâl) son eseridir; 1946 yılında İstanbulun Türkler tarafından fethinin 500. yıl dönümü münasebeti ile Türkiye Yayınevi tarafından neşredilmişdir, yayın evinin sâhibi Tahsin Demiray (B.: Demiray, Tahsin, cild 8, sayfa 4377) eserin takdim yazısında şunları söylüyor: "Tiyatromuza bir çok eser kazandırmış olan sanatkâr Müsâhibzâde Celâl, eski İstanbula, İstanbul fethine ve İstanbulun âdetlerine dâir yazmış ve derlemiş oludğu bir eseri getirdi, kedisinden bu esere Eski İstanbul Yaşayışı adının delâlet edeceği mânâya uygun bir şekil vermesini rica ettik, üstad bu ricamızı kabul etti. Yetmiş küsür yıllık araştırıcı bir zekânın mahsulleri o yolda tertiplendi..."
Eser o tarihlerde Türkiye Yayınevinde çalışan değerli büyük ressam Ercümend Kalmık'ın 118 parça tire-çizgi resmi ile resimlendirilmişdir (B.: Kalmık, Ercümend); Tahsin Temiray bu resimler için de şunları yazıyor: "Kıymetli san'atkâr Ercümend Kalmık bütün bu resimleri müzelerden, hususî koleksiyon sâhiblerinden (Hasan Tahsin Parsadan, Salâh Cimoz), eski eser alım satımı ile meşgul ticârethânelerden tam bir yıllık sıkı bir tâkib neticesnide elde edebilmişdir...^
14,5 21,5 eb'adında bir kâğıda basılmış 184 sayfalık eser sekiz bölüme ayrılmışdır, fihristi aynen alıyoruz:
1. Âile.
Evlenme, gör...
⇓ Read more...
Müsâhibzâde Celâl'in (B.: Müsâhibzâde, Celâl) son eseridir; 1946 yılında İstanbulun Türkler tarafından fethinin 500. yıl dönümü münasebeti ile Türkiye Yayınevi tarafından neşredilmişdir, yayın evinin sâhibi Tahsin Demiray (B.: Demiray, Tahsin, cild 8, sayfa 4377) eserin takdim yazısında şunları söylüyor: "Tiyatromuza bir çok eser kazandırmış olan sanatkâr Müsâhibzâde Celâl, eski İstanbula, İstanbul fethine ve İstanbulun âdetlerine dâir yazmış ve derlemiş oludğu bir eseri getirdi, kedisinden bu esere Eski İstanbul Yaşayışı adının delâlet edeceği mânâya uygun bir şekil vermesini rica ettik, üstad bu ricamızı kabul etti. Yetmiş küsür yıllık araştırıcı bir zekânın mahsulleri o yolda tertiplendi..."
Eser o tarihlerde Türkiye Yayınevinde çalışan değerli büyük ressam Ercümend Kalmık'ın 118 parça tire-çizgi resmi ile resimlendirilmişdir (B.: Kalmık, Ercümend); Tahsin Temiray bu resimler için de şunları yazıyor: "Kıymetli san'atkâr Ercümend Kalmık bütün bu resimleri müzelerden, hususî koleksiyon sâhiblerinden (Hasan Tahsin Parsadan, Salâh Cimoz), eski eser alım satımı ile meşgul ticârethânelerden tam bir yıllık sıkı bir tâkib neticesnide elde edebilmişdir...^
14,5 21,5 eb'adında bir kâğıda basılmış 184 sayfalık eser sekiz bölüme ayrılmışdır, fihristi aynen alıyoruz:
1. Âile.
Evlenme, görücü, nikâh cemiyeti, yüz yazısı, düğün, doğum, lohusa yatağı, çocuklari çin kullanılan ilâçlar, kırk hamamı, lohusaya getirilen hediyeler, ninni, nazar takımı, çocuğun diş çıkarması ve yürümesi, yürümesi, çocuğun konuşması ve sakatlıkları.
2. Mekteb.
Mektebe başlama, okunan ilâhiler, cami dersleri, mekteb seyircileri ve kapama, yağmur duası, sünnet düğünleri.
3. Esnaf.
Lonca teşkilâtı, esnaf teferrücleri, çırak çıkarma ve peştemal kuşatma, ahi teşkilâtı, özbekler tekkesi, oyuncu loncaları kahvesi, avârız sandıkları.
4. San'atlar ve Meslekler.
Meşhur hattatlar, kâğıt, ebrû, tezhib ve minyatür, çinicilik, ortaoyunu sanatkârları, kalemtıraşcılar, karagöz, hayal perdesi, hayal tasvirleri, meddahlar, cambazlar, hokkabazlar, pandomimacılar, palyaço, ilk tiyatro, balıkcılık, kuşculuk ve avcılık, pâdişahların av merâkı, Mehter-Türk bandosu, eyyâmı âdiye gülbangi, cenk gülbangi, tepme keçeciler, basmahâne, çiviciler, Üsküdar çatmahânesi, okculuk.
5. İctimâi Hayat.
Hıdırellez günü, helva sohbetleri, iftar âlemleri, ramazan geceleri, ramazan eğlenceleri, şeker bayramı, bayram yerleri, salıncaklar, dönme dolaplar, atlı karınca, çekçek arabası, muharrem, nevrûziya ârifâne ziyâret, esnaf düğünleri, semâî kahveleri, oyunlar, sürre alayı, ahkâmlar, cenâze selâsı, hacı tehniyesi, zevrak ve ferâşiyet, eski ilâçlar.
6. Kıyâfet.
Giyim kuşam, ferâce ve yaşmak, fes.
7. Çarşılar, Hanlar.
Sahhaflar, Simkeşhâne, Örücüler, İğneciler, Sandal Bedestani, Kalpakcılar, Kürkcüler, Kaytancılar veDüğmeciler, Fermeneciler; Zenneciler; İç Bedesten, Mengeneciler, Mercan Terlikleri, Kuyumcular, Mahfazacılar; Sorguçcular, Yazmacılar, Misk Yağcılar, Okcularbaşı, Marpuçcular, Ketencilerkapusu, Kılıçcılar, Dökmeciler, Kantarcılar, Uzunçarşı, Tesbihciler, İmâmeciler, Takatukacılar, Tarakcılar, Kaşıkcılar, Kuru Yemişciler, Meyvahoş, Nalburlar, Urgancılar, Çömlekciler, Simitci Çörekçi Börekçi ve Boğaçacılar, Gözlemeciler, Paçacılar, Taşçılar, Pul Şişeciler; Eyyub oyuncakcıları, Mumhâne Kürekciler, Makaracılar, Yelkenciler; Lüleciler, Hanlar, Bekâr Odaları
8. Boğaziçi Sâhilleri.
Boğaziçi, Rumeli sâhili, Anadolu sâhili, Küçüksu ve Göksu, Çengelköy, Siyavuş Paşa Köşkü, Yalı Köşkü, İstanbulun meşhur suları, Boğaziçi hayatı, Pazarkayıkları.
Bu filrist küçük boyda 184 sayfaya sığmayacak kadar genişdir, bundan da Müsâhibzâdenin bu kıymetli eserinde çok noksanlar bulunacağı âşikârdır, fakat unutmamalıdır ki hmmet sâhibi üstad bu eseri hazırladığı zaman yaşı yetmişini aşmış bulunuyordu, noksanlar da, ve bazı büyük hatâlar da elbet ki hoş karşılanmalıdır. Bizim bu kaydimiz de büyük yazara vesîlei rahmet olsun. Eseri tezyin eden ve Ercümend Kalmık'ın usta elinden çıkmış olan resimler hem güzel, hem de bir vesika olarak faydalanılacak değerdedir.
Solda bir kızın ev kıyâfeti, eteği dantelli dörtpeşli entâri: sağda, Avrupa tarzına girmeden son eski gelin kıyâfeti.
(Müsâhibzâde'nin eserinde E. Kalmık'ın resimlerinden.)
Theme
Other
Contributor
Ercüment Kalmık
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100193
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Ercüment Kalmık
Description
Volume 10, pages 5289-5291
Note
Image: volume 10, page 5289
See Also Note
B.: Müsâhibzâde, Celâl; B.: Demiray, Tahsin, cild 8, sayfa 4377; B.: Kalmık, Ercümend
Theme
Other
Contributor
Ercüment Kalmık
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.