Ünlü sinema - film rejisörü; 1929 da Çanakkalede doğdu, Birinci Cihan Harbi içindeki ittihadcı mebusan meclisinde Çanakkale mebusu Ahmed Kâzım Bey adında bir zâtin oğludur. Aşağıdaki satırları Ses mecmuasından alıyoruz; ünlü bir rejisörün sanat hayatını belirten değerli bir tenkid yazısıdır: “Metin Erksan’ın sinema serüveni İstanbulm Üniversitesi Sanat Tarihi bölümünde okuduğu 1947 yıllarında başlar. O tarihlerde Dünya gazetesine “Kamera” adiyle film tenkidleri yazıyordu. İlk senaryolarını meydana getirdiği 1950 yılında Atlas Film için Yusuf Ziya Ortaç’ın “Binnaz”ını senaryo haline getirmiş, fakat bu konu ancak on yıl sonra filme alınırken rejisörlüğünü bir başkası yapmıştı. “Erksanın ilk filmi, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun derlediği “Âşık Veysel”in hayatı oldu. “Karanlık Dünya” adını taşıyan ve 1952 de çekimi tamamlanan filmin gösterilmesi sansür tarafından yasaklandı. Ama, sessiz sedasız bir netice yerine çeşitli çevrelerde etkiler yaratan “Karanlık Dünya” her şeye rağmen, 22 yaşında genç bir sinemacı olan Erksan için ümit kapılarının açılması demek olmuştu. 1954 te Atlas Film firması Peyami Safa’nın “Cingöz Recai” sini perdeye aktarmak vazifesini ona verdi. Ertesi yıl, Halide Edip Adıvar’ın “Yolpalas Cinayeti”ni meydana getirdi. Daha sonra Güzide Sabrinin romanı “Ölmüş Bir Kadının...

Ünlü sinema - film rejisörü; 1929 da Çanakkalede doğdu, Birinci Cihan Harbi içindeki ittihadcı mebusan meclisinde Çanakkale mebusu Ahmed Kâzım Bey adında bir zâtin oğludur. Aşağıdaki satırları Ses mecmuasından alıyoruz; ünlü bir rejisörün sanat hayatını belirten değerli bir tenkid yazısıdır: “Metin Erksan’ın sinema serüveni İstanbulm Üniversitesi Sanat Tarihi bölümünde okuduğu 1947 yıllarında başlar. O tarihlerde Dünya gazetesine “Kamera” adiyle film tenkidleri yazıyordu. İlk senaryolarını meydana getirdiği 1950 yılında Atlas Film için Yusuf Ziya Ortaç’ın “Binnaz”ını senaryo haline getirmiş, fakat bu konu ancak on yıl sonra filme alınırken rejisörlüğünü bir başkası yapmıştı. “Erksanın ilk filmi, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun derlediği “Âşık Veysel”in hayatı oldu. “Karanlık Dünya” adını taşıyan ve 1952 de çekimi tamamlanan filmin gösterilmesi sansür tarafından yasaklandı. Ama, sessiz sedasız bir netice yerine çeşitli çevrelerde etkiler yaratan “Karanlık Dünya” her şeye rağmen, 22 yaşında genç bir sinemacı olan Erksan için ümit kapılarının açılması demek olmuştu. 1954 te Atlas Film firması Peyami Safa’nın “Cingöz Recai” sini perdeye aktarmak vazifesini ona verdi. Ertesi yıl, Halide Edip Adıvar’ın “Yolpalas Cinayeti”ni meydana getirdi. Daha sonra Güzide Sabrinin romanı “Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi”ni filme almak isterken askere çağırıldı. Ordu Film Merkezinde çevirdiği “Dünya Havacıları Türkiyede” adlı bir dokümanter, onun meslek hayatındaki ilk dönemin son ürünü olmuştur. “Metin Erksan’ı Türk film piyasasında ilk defa söz sahibi eden film 1958’de meydana getirdiği “Dokuz Dağın Efesi” oldu. Bu film Çakıcı Mehmet Efe’nin maceralarını anlatıyordu. Senaryo ve mizansen olarak E. Kazan’ın ünlü Viva Zapata”sını tekrarlanmasına rağmen, sinema tekniği yönünden bir hayli başabir rejisör için yabancı sinemadan etkilenmek, rılı bulundu. Henüz, kişiliğine kavuşamamış tekrarlara düşmek, o günlerde tabiî karşılanabilirdi. Fakat 1959 sonlarında yaptığı “Hicran Yarası” ve 1960 ta çevirdiği “Şoför Nebahat” Erksan’a bağlanan ümidini parçalamıştı. Ancak, aynı yıl meydana getirdiği “Gecelerin Ötesi” o zamana kadar yaptıklarının içinde biraz daha bizden olan bir konudan, bir gazete haberinden çıkmıştı. 1962 ye kadar çevirdiği “Mahalle Arkadaşları” ve “Oy Farfara Farfara” bu endişenin sonunda meydana çıktı. Erksan’a Türk sinemasında gerçek yerini kazandıran, bu filmlerden sonra Fakir Baykurt’un romanından perdeye aktardığı “Yılanların Öcü” olmuştur. Köy hayatında gerçekleri bulup çıkarmak yönünden sinemamıza en ilgi çekici örneği veren genç rejisörün bu başarısı, onun meslek hayatında bir dönüm noktası teşkil eder. Daha sonra yaptıkları, O Henry’nin hikâyesinden meydana gelen “Çocuk Hırsızları” ve “Sahte Nikâh” gene iyi bir film imkânı bulana kadar geçirilen zamanın ürünleriydi. Nihayet, 1963 yılı içinde Erksan, o güne kadar yaptıklarının çok daha ötesine geçerek, bu defa da İtalyan “Neo-realisme”nin etkisinde “Acı Hayat”ı yaptı. “Acı Hayat” belki konu ve senaryo yönünden pek ilgi çekici sayılamazdı. Ama sinema tekniği ve oyuncu yönetiminde Erksan kimsenin yapamadığı bir idare gösteriyor, bu alandaki kudretini de ortaya koyuyordu. Artık çok daha iddialı, sinema çevrelerinin olduğu kadar, ülkemiz dışındaki insanların da ilgisini çekecek bir film yapmanın zamanı gelmişti. Rejisör yeniden köye çıkmak, seyirciye “Yılanların Öcü”nde verdiği gerçek problemlerin bir yenisi ele almak arzusiyle yanıyordu. Böylece, Necati Cumalı’nın yaşanmış hikâyesinde hazırlanan senaryo ile “Susuz Yaz” ortaya çıktı. Gayesi susuzluğu ve buna paralel olarak da üç kişi arasındaki kişisel çatışmaları bir cinsî heyecan atmosferi içinde göstermekti. Erksan’ın “Acı Hayat” ın arkasından daha üstün bir başarı sağlayacağı, ele aldığı problemlerin derinlerine sokulacağı beklenirdi. Ama, filmi bilhassa yücelten E. Taş, H. Koçyiğit ikilisinin oyunları ve rejisörün birkaç sahnede yarattığı taşkın mizansenler oldu. Neticede “Susuz Yaz”, filmin prodüktörü Ulvi Doğan’ın iyi niyetli gayretiyle Berlin Film Festivaline katıldı ve beklenmedik bir şekilde birinciliği kazanıverdi.” (Coşkun Şensoy, 1964) Prodüktör Ulvi Doğan’ın “Susuz Yaz” üzerinde rejisör Metin Erksan’ın büyük hakkını inkâr etmesi Türk sinemacılığının en çirkin vak’alarından biri oldu. Metin Erksan (Resim: S. Bozcalı)